เมื่อพบพานช่วงชีวิตที่เลวร้าย ...
สิ่งแรกที่พึงกระทำ คือ มี สติ
ครั้งหนึ่ง มีพราหมเข้าเฝ้าพระพุทธเจ้าเพื่อสนทนาธรรม
พราหมท่านนั้นได้ถามพระพุทธเจ้า ว่า "ท่านพระพุทธเจ้า เจริญธรรมอยู่ในข้อใด มากที่สุด.
พระองค์ตรัสตอบว่า "ตถาคต เจริญธรรม ใน อานาปานสติ มากที่สุด"
จาก พระสูตร ในหมวดพระสุตันตปิฎก พระไตรปิฎก 45 เล่ม
เมื่อมีสติ ย่อมสามารถ พิจารณาทุกสรรพสิ่ง ได้ด้วย ปัญญา
1.มีสติ
2.ทำให้จิตเป็นสมาธิ
3.เมื่อจิตเป็นสมาธิ ย่อมเกิดปัญญา
ในบรรดาอินทรีย์ 5 พละ 5 ทั้ง 5 ข้อ
1. สัทธินทรีย์
2. วิริยินทรีย์
3. สตินทรีย์
4. สมาธินทรีย์
5. ปัญญินทรีย์
พระตถาคต ตรัสว่า ปัญญินทรีย์ ปัญญาเป็นยอด ปัญญาเป็นสิ่งสูงสุด
เหล่าคนโง่เบาปัญญา 1000 คน มาประชุมกันแก้ปํญหา มิอาจทำการได้สำเร็จงดงามรวดเร็วได้
แม้มีเพียงผู้มีปัญญาเพียงผู้เดียว คนเดียว มาร่วมประชุม กาลทั้งหลาย ย่อมสำเร็จดังใจหมาย
จาก พระสูตร ในหมวดพระอภิธรรมปิฎก พระไตรปิฎก 45 เล่ม
ผู้ใดเป็นผู้สั่งสมสุตตะมาก ผู้นั้นย่อมได้ชื่อว่าเป็นบุตรของพระตถาคต (เป็นบุตรที่เกิดจากโอฐพระตถาคต)
จาก พระสูตร ในหมวดพระสุตันตปิฎก พระไตรปิฎก 45 เล่ม